نقش فولویک اسید در رشد گیاهان

اسید فولویک چیست؟

اسید فولویک یک اسید آلی حلقوی و آلیفاتیک می باشد که دارای تعداد زیادی گروه کربوکسیل و هیدروکسیل است. از این رو از لحاظ شیمیایی از هیومیک اسید فعالتر و ظرفیت تبادل کاتیونی بالاتر از هیومیک دارد. فولویک اسید از نظر وزن مولکولی کوچکتر از هیومیک اسید می باشد و در تمامی شرایط اسیدیته در آب حل می شود درحالی که هیومیک اسید شرایط قلیایی در آب حل می گردد.

فولویک اسید از نظر ظاهری به صورت پودر زرد تا قهوه ای رنگ می باشد که می تواند به عنوان یک الکترولیت آلی قوی عمل کند. این ویژگی موجب شده که استفاده از فولویک اسید منجربه تجزیه سریع سم ها و کاهش خطرات زیست محیطی بقایای این سموم در محیط گردد. همانطور که اشاره شد فولویک اسید وزن مولکولی کمتری نسبت به هیومیک دارد از این رو فولویک اسید به راحتی از طریق برگ گیاهان قابل جذب می باشد و می توان آن را علاوه بر آبیاری بصورت محلول پاشی نیز استفاده نمود.

فواید فولویک اسید :

فولویک اسید عامل کلاته کننده قوی می باشد که موجب افزایش جذب عناصر غذایی بخصوص عناصر فلزی مانند روی، منگنز و آهن در گیاه   می گردد و به دلیل نفوذ پذیری سریع آن از دیواره سلولی موجب افزایش کارایی جذب عناصر غذایی بصورت محلول پاشی می گردد. فولویک اسید نقش مستقیمی در برخی از فرایند های زیستی گیاه مانند تولید آمینو اسید و پروتئین ها دارد و همچنین موجب تحریک و افزایش تقسیم سلولی، طویل شدن سلول ها، افزایش فعالیت آنزیم ها و افزایش سنتز کلروفیل می گردد، که هرکدام در فرایند های فیزیولوژیکی متنوعی دخیل می باشند و در نهایت می تواند تأثیر چشمگیری در رشد و نمو گیاه ودر نهایت افزایش کمیت و کیفیت محصولات گیاهی داشته باشد.

استفاده از فولویک اسید در آبیاری موجب افزایش جذب فسفر و ازت در خاک شده که همراه با تحریک به ریشه زایی موجب افزایش حجم ریشه گیاه می گردد. محلول پاشی فولویک اسید به دلیل افزایش جذب اکسیژن در برگ ها موجب بهبودی رشد رویشی گیاه و افزایش طول رشد گیاه     می گردد که در نهایت منجربه تاخیر در فرایند پیر شدن گیاه می شود. اسید فولویک با تحریک سنتز کلروفیل و تأثیر در افزایش جذب نورخورشید موجب افزایش راندمان فتوسنتز بخصوص در روزهای ابری متوالی می گردد.

فولویک اسید با افزایش ذخیره آب و رطوبت در گیاه موجب ارتقا سطوح بریکس در گیاه شده در نتیجه گیاه در تنش های کم آبی مقاوم تر و دیرتر پژمرده می گردد. همچنین استفاده از فولویک اسید در زمان برودت هوا موجب افزایش مقاومت گیاه در برابر سرمازدگی می شود. از سوی دیگر استفاده از فولویک اسید به همراه سیلیس در روز های گرم  تابستان موجب افزایش مقاومت گیاه در برابر گرمازدگی و آفتاب سوختگی می شود.

فولویک اسید در مقایسه با هیومیک اسید کاربردی تر و عملکرد بالاتری دارد. فولویک اسید را برخلاف هیومیک اسید می توان بصورت محلول پاشی همراه با سایر کودها مورد استفاده قرار گیرد که موجب افزایش جذب سریع این عناصر از طریق برگ و تاثیر آنی آن ها خواهد شد.

نحوه و مقدار مصرف فولویک اسید:

فولویک اسید را می توان در تمامی فصول سال برای تمامی گیاهان اعم از محصولات زراعی، درختان میوه، صیفی، سبزیجات و گیاهان زینتی به دو صورت محلول پاشی و یا آبیاری با ترکیب سایر کود ها یا تنها استفاده نمود. اما در برخی از محصولات استفاده از فولویک اسید بصورت بذر مال همراه با عناصر در کشت غلات مانند گندم موجب افزایش جوانه زنی بذر و ایجاد گیاهچه های قوی می گردد. محلول پاشی فولویک اسید همراه با کود پتاس بالا مایع در زمان خوشه دهی غلات موجب افزایش تعداد دانه و پر شدن بهتر غلاف و افزایش کیفیت دانه های غلاف می گردد. محلول پاشی فولویک اسید همراه با کود پتاس بالا در زمان خوشه دهی پسته موجب افزایش و پرشدن مغز پسته می گردد. محلول پاشی فولویک اسید همراه با کود فروت ست در گلخانه های خیار و گوجه قبل از گلدهی موجب افزایش گلدهی و تشکیل میوه می گردد.باید توجه داشت مقدار فولویک اسید بصورت محلول پاشی بسته به دوره رشد و یا سن گیاه 0.5 تا 1 کیلو در هزار لیتر آب و در آبیاری به مقدار 3 تا 5 کیلو در هکتار می باشد.

کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی رابطه تنگاتنگی با حاصلخیزی خاک دارد. مواد آلی خاک یکی از عوامل مهم در حاصلخیزی خاک می باشد. متاسفانه خاک های زراعی ایران از نظر دارا بودن مواد آلی فقیر می باشد از این رو توجه به استفاده از مواد آلی در خاک برای افزایش حاصلخیزی خاک امری ضروری می باشد. فولویک اسید و هیومیک اسید از جمله مواد آلی بسیار کارآمد و مفید می باشد که استفاده از این نوع مواد آلی مزایایی بسیاری برای کشاورزی به همراه دارد.

نقش اسید فولویک در گیاه:

1- افزایش رشد ریشه

2-افزایش جذب عناصر غذایی پر مصرف از جمله فسفر و نیتروژن

3-ممانعت از تثبیت فسفر در کودهای فسفره

4-افزایش جذب عناصر ریز مغذی به خصوص آهن توسط گیاه

5-افزایش سرعت فتوسنتز گیاه

6-افزایش محتوای غذایی گیاه                                                                                                     

7-افزایش کمیت و کیفیت محصولات زراعی و باغی

8-افزایش قدرت جوانه زنی بذر

9-افزایش مقاومت گیاه به خشکی

10-افزایش فعالیت میکروارگانیسم های خاک

11-افزایش مقاومت گیاه به شوری و کم آبی

12-افزایش مواد آلی و بهبود شرایط فیزیکی خاک