سرخس، یکی از گونههای گیاهان باستانی و بدون گل است که به گروه گیاهان نهانزاد آوندی تعلق دارد. این گیاهان به دلیل ساختار منحصر به فرد خود، شامل ریشه، ساقه زیرزمینی و برگهای بزرگ و قوسیشکل، جایگاه ویژهای در زیستشناسی دارند. تولید مثل سرخسها از طریق هاگ انجام میشود، که در پشت برگهای آنها در هاگدانهایی قرار گرفته است. این ویژگی باعث شده تا سرخسها نیازی به دانه یا گل برای تکثیر نداشته باشند.


سرخسها عمدتاً در مناطق مرطوب و سایهدار رشد میکنند، اما برخی از گونههای آنها در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری نیز یافت میشوند. اندازه این گیاهان بسیار متغیر است؛ از گونههای کوچک یک سانتیمتری تا سرخسهای درختی عظیم که ارتفاعشان به ۲۵ متر میرسد. جذابیت سرخسها نه تنها در طبیعت بلکه به عنوان گیاهان آپارتمانی نیز قابل توجه است، زیرا علاوه بر زیبایی، توانایی تصفیه هوا را نیز دارند.
این گیاهان قدمتی چند صد میلیون ساله دارند و از دوره کربونیفر (حدود ۳۵۸ میلیون سال پیش) تاکنون باقی ماندهاند. با وجود ظاهر ساده، سرخسها نقش مهمی در اکوسیستم ایفا میکنند و برخی از گونههای آنها کاربردهای دارویی و غذایی نیز دارند. با این حال، مصرف خوراکی برخی گونههای سرخس ممکن است خطرناک باشد و حتی سرطانزا تلقی شود.
برای نگهداری سرخس در آپارتمان، رعایت نکات زیر ضروری است:
نور:
سرخس به نور غیرمستقیم و متوسط نیاز دارد. آن را در مکانی قرار دهید که نور ملایم از پشت پنجره دریافت کند. نور مستقیم خورشید میتواند برگهای گیاه را بسوزاند و باعث خشکی شود.
اگر نور محیط کم باشد، رشد گیاه ضعیف شده و برگها ممکن است زرد شوند. بنابراین، محیطی با نور جانبی ۴ تا ۶ ساعت در روز مناسب است.
رطوبت:
سرخس گیاهی رطوبتدوست است و باید فضای اطراف آن مرطوب باشد. برای این منظور:
از دستگاه بخور یا مهپاشی منظم استفاده کنید.
گلدان را روی سینی سنگریزه مرطوب قرار دهید تا رطوبت کافی فراهم شود.
در زمستان، به دلیل خشکی هوای ناشی از گرمایش مرکزی، تامین رطوبت اهمیت بیشتری پیدا میکند.
آبیاری:
خاک سرخس باید همیشه مرطوب باشد اما نباید غرقاب شود. اجازه دهید رویه خاک کمی خشک شود، سپس آبیاری کنید.
در فصول گرم سال ممکن است نیاز به آبیاری روزانه باشد، اما در زمستان میزان آبیاری باید کاهش یابد.
دمای مناسب:
دمای مطلوب برای سرخس بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. این گیاه تحمل دماهای پایینتر تا ۱۰ درجه و بالاتر تا ۳۰ درجه را نیز دارد، اما تغییرات ناگهانی دما برای آن مضر است.
خاک:
خاک سبک با زهکشی مناسب و غنی از مواد ارگانیک برای سرخس ایدهآل است. ترکیب پیت ماس، شن درشت، و خاک لومی انتخاب خوبی محسوب میشود. افزودن خاک جنگلی و کمپوست کاملاً پوسیده نیز توصیه می گردد.
تعویض گلدان:
گلدان باید زهکشی خوبی داشته باشد تا از تجمع آب جلوگیری شود. زمان مناسب برای تعویض گلدان فصل بهار، زمانی که ریشهها از گلدان بیرون زدهاند، است.
نکته:
- از قرار دادن سرخس در نزدیکی منابع گرمایشی مانند بخاری یا شومینه خودداری کنید.
- برگهای زرد یا خشک شده را هرس کنید تا ظاهر گیاه سالمتر بماند.
- با رعایت این موارد، سرخس شما در محیط آپارتمان به خوبی رشد خواهد کرد و زیبایی خاصی به فضای خانه میبخشد.


سوالات متداول:
- چرا برگهای سرخس زرد میشوند؟
زرد شدن برگهای سرخس میتواند به دلیل کمبود یا بیش از حد رطوبت باشد. همچنین قرار گرفتن گیاه در نزدیکی وسایل گرمایشی یا سرمایشی نیز میتواند باعث زرد شدن برگها شود.
- آیا نگهداری از سرخس آسان است؟
نگهداری از گیاه سرخس می تواند چالش برانگیز باشد اما با رعایت نکات آورده شده در این مقاله می توان براحتی از این گل زیبا در خانه نگهداری نمود. سرخسها به محیطی با رطوبت بالا و نور غیرمستقیم نیاز دارند. آنها در دمای بین 18 تا 24 درجه سانتیگراد به خوبی رشد میکنند و از هوای خشک و دمای شدید گریزانند. برای تأمین رطوبت، میتوانید گلدان را روی سینی سنگریزه مرطوب قرار دهید یا از دستگاه بخور استفاده کنید. خاک باید غنی از مواد ارگانیک و دارای زهکشی خوب باشد. با توجه به این شرایط، نگهداری از سرخس میتواند یک تجربه لذتبخش باشد.
- بهترین روش تکثیر سرخس چیست؟
بهترین روش تکثیر سرخس در آپارتمان به شرایط محیطی و نوع سرخس بستگی دارد. تقسیم بوته و کاشت هاگ بهترین روش برای تکثیر سرخس می باشد. تقسیم بوته یک روش آسان و سریع است. برای این کار، از گیاهانی استفاده کنید که ساقههای رونده ریشهزا دارند. این ساقهها را با چاقوی تیز و استریل جدا کنید و در گلدانی حاوی کمپوست قرار دهید. خاک را همیشه مرطوب نگه دارید و گلدان را در محیطی با دمای 18 تا 20 درجه سانتیگراد و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید.


کاشت هاگ نیز یک روش موثر است، اما زمانبرتر است. هاگها را از پشت برگهای سرخس جمعآوری کنید. این هاگها پس از رسیدن و تغییر رنگ به قهوهای آمادهاند. هاگها را در سینی نشا یا گلدانی کوچک پر از کمپوست قرار دهید و روی آن را با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید. سینی را در محیطی با دمای 21 درجه سانتیگراد قرار دهید. پس از رشد و رسیدن به ارتفاع حدود 2.5 سانتیمتر، هر یک را به گلدانی جداگانه منتقل کنید.
در هر دو روش، مهم است که گیاهان جدید را دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید و خاک را همیشه مرطوب نگه دارید. فصل بهار زمان ایدهآل برای تکثیر است، اما در آپارتمان میتوان در هر زمان اقدام کرد.
- چگونه سرخس پرپشت تری داشته باشیم؟
برای پرپشت کردن سرخس، میتوانید در زمان تعویض گلدان، گیاه را هرس کنید. سرخس به هرس واکنش خوبی نشان میدهد و از بخشهای هرس شده رشد بهتری خواهد داشت.
- آیا سرخسها در زمستان نیاز به مراقبت خاصی دارند؟
بله، در زمستان باید آبیاری را کاهش داد و از قرار دادن گیاه در مکانهای سرد و خشک خودداری کرد.
- آیا سرخس برای کودک و حیوانات خانگی خطرناک است؟
سرخسها عموماً غیرسمی هستند و برای کودکان و حیوانات خانگی بیخطر محسوب میشوند. برخی از گونههای سرخس مانند سرخس لانه پرنده و سرخس بوستون بهطور خاص به عنوان گیاهان غیرسمی شناخته شدهاند و میتوانند در محیطی که کودکان یا حیوانات خانگی وجود دارند، بدون نگرانی نگهداری شوند. با این حال، برخی از گونههای دیگر مانند سرخس مارچوبه ممکن است کمی سمی باشند و بهتر است دور از دسترس قرار گیرند.
بدون دیدگاه