طی فرآیند رشد، نياز به فسفر براي رشد بهينه 0/3 تـا 0/5 درصـد وزن خـشك گياه است. احتمالاً سميت فسفر در مقادير بيـشتر از يـك درصـد افـزايش مـي يابـد. در گياهاني كه دارای کمبود فسفر هستند توسعه و سطح برگ و همچنين تعداد بـرگ كـاهش مي يابد. غالباً مقدار كلروفيل در شـرايط كمبـود فـسفر، افزايش مي يابد و رنگ برگها سبز تيره مي گردد. در گياهان با كمبود فسفر رشد ريشه بيشتر از ساقه تحـت تـأثير قـرار مـي گيـرد و نه تنها سرعت رشد ساقه كاهش مي يابد بلكه تشكيل اندام هاي بارده، ظهور گل، تعـداد گل، و تشكيل دانه محدود مي شود. بلوغ و پيرشـدن زودتـر از موعـد بـرگ هـا فـاكتور ديگري است كه محصول دانه را در گياهان با كمبود فسفر محدود مي كند.
علاوه بر این هرگاه ساخته شدن پروتئين دچار وقفه شود، نمـو رويشي نيز كاهش مي يابد. در اثر كمبود فسفر در غلات پنچـه زنـي متـأثر مـي شـود . در درختان ميوه رشد شاخه هاي جديد كاهش مي يابد و اغلب رشد و بـاز شـدن جوانـه هـا رضايت بخش نيست. در گياهان با كمبود فسفر تـشكيل ميـوه و دانـه كـاهش مـي يابـد ، بنابراين در اين گونه ها نه تنها عملكرد پايين خواهد بود بلكه ميوه و دانه هاي نـامرغوب به دست مي آيد.
معمولاً نشانه هاي كمبود فسفر در برگهاي پيرتر ظاهر مي شود. رنگ اين برگها سبز مايـل به تيره است . ساقه بسياري از گونه هاي گياهي يكساله كه از كمبود فسفر رنج مـي برنـد بـا رنـگ قرمز مشخص مي شود، كه به دليل تشكيل آنتوسيانين ها مي باشد. برگ درختان ميـوه دچـار كمبـود فسفر، اغلب لكه هايي به رنگ قهوهاي دارند. اين قبيل برگها پيش از موقع مي ريزند.
انواع كود فسفر
- سوپرفسفات ساده
- سوپر فسفات ترپيل
- فسفات آمونيوم
- آمونيوم سولفات فسفات
- فسفات آمونيوم اوره
- اسيد سوپرفسفريك
اصطلاحات مربوطه به كود فسفر
از نظر كشاورزي فسفر كل در كود ارزش چنداني ندارد، زيرا از نظر كـشاورزي سـنگ فسفات كه داراي 30 درصد پنتااكسيد فسفر است از سوپرفسفات سـاده كـه 18 درصـد پنتااكسيد فسفر دارد نامرغوب تر محسوب مـي شـود . در بيـشتر كـشورهاي دنيـا، روش انجمن رسمي شيمي دانان كشاورزي آمريكا را براي ارزيابي كود فسفري قبول كرده انـد .
اصطلاحاتي كه براي ارزيابي قابليت جذب فسفر بهكار مي رود تقريباً در تمام كشورهاي دنيا استفاده مي شود.
-
فسفر محلول در آب
مقدار 1 گرم كود پس از كوبيدن ، در يك زمان مشخص بـا آب مقطـر عـصاره گيـري و سپس صاف مي شود. مقدار فسفر را در محلول اندازه گيري و براساس درصد وزن كـود بيان مي شود. اين بخش فسفر محلول در آب ناميـده مـي شـود . كودهـاي منوفـسفات كلـسيم، منوآمونيوم فسفات، دي آمونيوم فسفات و فسفات پتاسيم محلول در آب هستند.
-
فسفر محلول در سيترات
كود بـاقي مانـده از مرحلـه قبـل توسـط سـیترات آمونيـوم يـك نرمـال در pH خنثـي عصاره گيري مي شود. مقدار فسفر عصاره گيري شده اندازه گيري و براسـاس درصـد وزن كود بيان مي شود. اين بخش فسفر محلول در سيترات است.
فسفر غيرمحلول در سيترات
فسفر موجود در كود باقيمانده از مرحله قبل را اندازه گيري و براساس درصد وزن كـود بيان مي شود. اين بخش فسفر غيرمحلول در سيترات مي باشد.
-
فسفر قابل جذب كود
مجموع فسفر محلول در آب و محلول در سيترات، نشان دهنده مقدار فسفري است كـه گياه مي تواند جذب كند و فسفر قابل جذب ناميده مي شود.
-
فسفر كل
مجموع فسفر قابل جذب و غيرمحلول در سيترات را فسفر كل مي گويند.
بدون دیدگاه